W obecnych czasach coraz więcej osób ma problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała i prawidłowym sposobem odżywiania. Biorąc pod uwagę, że nawyki żywieniowe , które w znacznej większości odpowiadają za ten stan rzeczy są przekazywane z pokolenia na pokolenie , to tego rodzaju problemy nie omijają dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym czy młodzieży. W tej grupie których widać spory problem z nadwagą czy nawet już otyłością i bardzo złymi nawykami żywieniowymi. Poza nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi na to jak kształtuje się nasza masa ciała wpływa m. in siedzący tryb życia, długotrwały stres, a także niektóre choroby autoimmunologiczne (np. Hashimoto). One również negatywnie wpływają na naszą sylwetkę i samopoczucie. W efekcie coraz więcej osób zupełnie nie radzących sobie z wahaniami wagi czy utrzymaniem zdrowego stylu życia i odżywiania się szuka pomocy dietetyka. Dietetyk to osoba, która pomaga ustabilizować wagę i zrzucić zbędne kilogramy, dopasowuje rodzaj diety do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Jednak diety redukcyjne to nie jedyny obszar pracy dietetyka. Dietetycy zajmują się także szeroko pojętym leczeniem żywieniowym i opiekują m.in osobami aktywnymi fizycznie. Zatem czy dietetyka można nazwać lekarzem? Takie pytanie bardzo często pojawia się w kontekście wykształcenia i uprawnień dietetyków. Z prawnego punktu widzenia dietetyk lekarzem nie jest, ponieważ:
Niemniej jednak pomoc dietetyka w leczeniu niektórych schorzeń jest nieodzowna, a często bez konsultacji dietetycznych trudno o skuteczne leczenie. Dietetyk, podobnie jak lekarz, jest w stanie prawidłowo ocenić objawy chorobowe, a dzięki swojej wiedzy, dodatkowo połączyć je na przykład z niewłaściwym sposobem odżywiania.
Pomimo, iż dietetyka jest poniekąd nauką interdyscyplinarną , która łączy w sobie aspekty z zakresu prawidłowego żywienia zarówno osób zdrowych jak i chorych, wymaga znajomości fizjologii i anatomii ludzkiego organizmu , a także patofizjologicznych aspektów różnych jednostek chorobowych czy dość szerokiej wiedzy z zakresu psychologii i psychodietetyki to Dietetyka jako dyscyplina naukowa nie jest dyscypliną medyczną, a dietetyk nie jest lekarzem. Studia z zakresu dietetyki można ukończyć zarówno na Uniwersytetach Medycznych jak i na uczelniach, które kształcą studentów na kierunkach przyrodniczych. Decydując się na studia ka kierunku Dietetyka możemy wybrać konkretne specjalizacje ( dietetyka kliniczna, dietetyka sportowa czy psychodietetyka - często wybierana przez dietetyków jako kierunek uzupełniający). Dietetyk to osoba , która umiejętnie wykorzystuje w praktyce naukę o żywieniu i wiedzę na temat procesów zachodzących w organizmie. Jest on specjalistą do spraw żywności i żywienia, zna się na zasadach rządzących procesami redukcji masy ciała, a także na szeroko pojętym leczeniu żywieniowych w poszczególnych chorobach dietozależnych. Zawód dietetyka podobnie jak zawód lekarza wymaga ciągłego pogłębiania swojej wiedzy i bycia na bieżąco ze stale zmieniającymi się informacjami dotyczącymi leczenia żywieniowego. Decydując się na porady dietetyka zazwyczaj nie musimy posiadać skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, ponieważ usługi dietetyczne stanowią w dużej mierze sektor usług prywatnych. Wyjątkiem w tym obszarze są porady dietetyka klinicznego pracującego w Poradni chorób metabolicznych , w której wizyty są refundowane przez NFZ i aby taką wizytę odbyć trzeba uzyskać na nią skierowanie. Zanim zdecydujemy się jednak na wizytę w gabinecie dietetycznym warto zaczerpnąć nieco wiedzy na temat tego, kim właściwie jest dietetyk, jaka jest jego rola oraz, co ważniejsze, jakie są cechy profesjonalnego, godnego zaufania dietetyka. W dietetyce wyróżniamy trzy podstawowe specjalizacje, a każda z nich skupia się na innych aspektach:
Niezależnie od posiadanej specjalizacji głównym celem pracy dietetyka jest promocja zdrowego stylu życia i podstaw racjonalnie prowadzonej diety dla wszystkich grup wiekowych – w zdrowiu i chorobie. Zdrowe odżywianie to skuteczna metoda profilaktyki, stąd tak ważna dieta stosowana na co dzień. Wiele jednostek chorobowych wymaga czasowego wprowadzenia zmian w jadłospisie lub staje się codzienną dietą nie tylko dla utrzymania zdrowia, ale również komfortu życia. Dietetyk pomaga pacjentom zrozumieć zależność między żywieniem, a stanem zdrowia i samopoczuciem. Edukacja żywieniowa jest podstawowym zadaniem dietetyka , który na jej podstawach opiera zasady terapii dietetycznej. Wiedza z tego zakresu jaką przekazuje każdy dietetyk pomaga pacjentowi np. wybierać odpowiednie produkty żywieniowe – ich ilość oraz jakość. Jest ona utrwalana w trakcie regularnych wizyt kontrolnych co sprawia że pacjenci zaczynają się swobodnie poruszać w tematyce zdrowego żywienia i umieją dokonywać prawidłowych wyborów żywieniowych w codziennym życiu, a jak wiemy utrzymanie prawidłowej masy ciała i prawidłowe zwyczaje żywieniowe wpływają na możliwość zachowania zdrowia do późnej starości.
W kompetencjach dietetyka mieści się także zbadanie potrzeb pacjenta oraz odkrycie przyczyn występujących nieprawidłowości żywieniowych i zdrowotnych, a także korygowanie nieprawidłowych nawyków żywieniowych. Dietetyk świadomie i dobrowolnie bierze na siebie odpowiedzialność za zdrowie pacjenta, a zalecenia jakie przekazuje zawsze uwzględniają potrzeby i możliwości pacjenta.
Do podstawowych zadań dietetyka należy :
prowadzenie konsultacji indywidualnych i/lub grupowych w tym m.in.:
Ocena stanu zdrowia i odżywienia pacjenta.
Obliczanie wartości odżywczych posiłków.
Pomiary antropometryczne:
Planowanie diet i jadłospisów:
Edukacja żywieniowa:
Podsumowując powyższy temat warto jeszcze nadmienić, że decydując się na wizytę u dietetyka warto sprawdzić jego kompetencje ponieważ niestety żadna ustawa nie reguluje zawodu dietetyka i aby nazywać się dietetykiem nie trzeba niestety kończyć studiów z tego zakresu. Praktycznie każdy, kto ukończył jakikolwiek kurs dietetyczny może przyjmować pacjentów i udzielać porad w zakresie żywienia człowieka, leczenia otyłości czy chorób dietozależnych. Dlatego tym bardziej ważne jest czy dietetyk, z którego usług korzystamy posiada odpowiednie wykształcenie, a wykonując swoją prace korzysta ze wszystkich źródeł informacji na temat pacjenta tj: wywiad zdrowotny, wywiad żywieniowy, rozmowa bezpośrednio z pacjentem ( ewentualnie online) , wyniki badań laboratoryjnych itp.
