Światowy Dzień Otyłości - jak walczyć z tą chorobą cywilizacyjną?
Światowy Dzień Otyłości, obchodzony 4 marca, ustanowiony został przez koalicję organizacji, które współpracują ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO), w celu zwrócenia uwagi na problem otyłości osób dorosłych i dzieci.
Otyłość to choroba (wpisana na listę schorzeń Światowej Organizacji Zdrowia pod kodem E66), która dotyka coraz więcej osób. Szacuje się, że w Polsce aż 62% mężczyzn i połowa Polek zmaga się z nadwagą i otyłością.
To choroba przewlekła, której etiologia jest niezwykle złożona. Charakteryzuje się nadmierną i nieprawidłową kumulacją tkanki tłuszczowej. W przypadku kobiet o otyłości mówi się kiedy tkanka tłuszczowa stanowi ponad 30% masy ciała, a w przypadku mężczyzn przekracza 25%.
Wskaźnikiem masy ciała pomocnym w zdiagnozowaniu otyłości jest także BMI (Body Mass Indeks), wyliczany jako stosunek masy ciała do wzrostu: BMI = waga [kg] / wzrost [m]2. Kiedy jego wartość przekracza 30 kg/m2 diagnozuje się otyłość (nie dotyczy to osób wysportowanych, o rozbudowanej masie mięśniowej).
Przyczyn otyłości jest wiele, często mają charakter złożony. Najczęstsze z nich to między innymi zbyt duże porcje, źle zbilansowane posiłki, zajadanie stresu, nadmierna ilość spożywanego przetworzonego jedzenia i fast foodów, częste spożywanie słodyczy, picie słodkich napojów gazowanych i niegazowanych, zbyt mała ilość warzyw i owoców w diecie. Oprócz niewłaściwych nawyków żywieniowych, w przyczynach otyłości wymienia się także siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej, przyjmowanie niektórych leków, choroby współistniejące czy podłoże genetyczne i procesy biologiczne, które w nieprawidłowy sposób zachodzą w organizmie. Niestety otyłość dotyka nie tylko osób dorosłych, ale także dzieci i to już od najmłodszych lat.
Wybuch pandemii i związane z tym utrudnienia jak zdalna praca i zajęcia szkolne, zamknięte siłownie, ograniczona możliwość wyjścia z domu, pójścia na spacer, wyjazdu na wakacje czy ferie, to wszystko w ostatnim czasie także przyczyniło się do rozwoju otyłości w pojęciu globalnym.
Choroba ta stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Ze względu na zbyt duże otłuszczenie w tkance podskórnej i organów wewnętrznych, wpływa negatywnie na funkcjonowanie organizmu i może przyczyniać się do rozwoju wielu chorób, między innymi cukrzycy typu II, zaburzeń układu krążenia, chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia tętniczego krwi, miażdżycy, zwyrodnienia stawów przeciążonych od nadmiaru kilogramów, nowotworów, bezdechów sennych czy problemów z płodnością. Dodatkowo osoby zmagające się z nadmierną masą ciała mają większe problemy z zapamiętywaniem i uczeniem się niż osoby z prawidłową wagą.
Według WHO rocznie z powodu nadwagi (BMI zawarte w przedziale 25-29,9 kg/m2) i otyłości umiera około 2,8 miliona ludzi na całym świecie.
Skuteczne leczenie otyłości wymaga długotrwałego działania. Niezbędna jest zmiana nawyków żywieniowych i wprowadzenie aktywności fizycznej, dostosowanej do możliwości pacjenta. Szacuje się, że 2,5 godziny umiarkowanej aktywności fizycznej w ciągu dnia wystarczy, by zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 30%, cukrzycy o 27% i raka jelita grubego o ponad 20%. Dodatkowo regularnie wykonywane ćwiczenia zmniejszają ryzyko depresji, nadciśnienia, a także wpływają na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi.
W przypadku diety ważne jest dostosowanie porcji do swojego zapotrzebowania, zwiększenie ilości warzyw i owoców w codziennej diecie, zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu, zmniejszenie spożycia węglowodanów prostych na rzecz złożonych czy ograniczenie spożycia tłuszczu w diecie. Warto skorzystać z pomocy dietetyka, który ułoży plan dietetyczny oraz będzie wsparciem na każdym etapie kuracji, także w trakcie wyprowadzenia z diety redukcyjnej.
